Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Uxue Razkin Europako Arkeobotanika arloko espezialistarik onenetarikoa izan zen Lydia Zapata Peña doktorea. Arkeologoa izateko asmoz, Deustuko Unibertsitatean hasi zen bere ibilbidea osatzen. Bertan Historia ikasi zuen. Horren ostean, Londresko University Collegera joateko beka bat eskuratu zuen eta bertan Arkeobotanikari […]

César Tomé López Newtonek espazio absolutua unibertsoko pausaguneko masen zentroaren arabera definitu zuen. Hala ere, mekanikaren legeak gordetzeko, esan behar da edozein “sistema inertzial” (alegia, espazio absolutuarekiko uniformeki higitzen den edozein gorputz) balia litekeela erreferentzia-sistema gisa. XIX. mende bukaeran, erreferentzia-sistema […]

Amaia Portugal Fotosintesiaren bitartez, guk atmosferara isuritako karbono dioxidoaren zati bat xurgatzen dute landareek. Klima aldaketa kontrolatzeko borrokan, hori lagungarria izan zitekeela uste izan da. Ikerketa berri baten arabera, ordea, xurgatze hori uste baino mugatuagoa da, eta isuriak murrizteko neurriak […]

Javier Duoandikoetxea Pitagoras entzun eta teorema etorriko zaio akordura ia mundu guztiari. Hain ezaguna izan arren, Zientzia Kaiera honetan Pitagorasen teorema aipatu behar izan nuenez, Googlera jo nuen euskarazko esteka baten bila. Eman zidan lehen aukera egokia iruditu zitzaidan. Baina […]

Arantxa Arzamendi Gizakiak ala postgizakiak? Eztabaida eta debaterako oso aproposa den liburu honek gaurkotasun handiko gaiak azaltzen dizkigu. Egile nagusiak bi bira. Albert Cortina Ramos (Bartzelona, 1961) abokatua eta hirigintzan aditua (UAB y UPC) eta Miquel-Ángel Serra (Bartzelona, 1961) biologian […]

UPV/EHUko Bilboko Ingeniaritzako Goi Eskola Teknikoko Akustika ikerketa-taldeak besteak beste, musika-tresnen funtzionamendua aztertzea du helburu. Horren baitan, txistuaren eta haren instrumentu-familiaren ezaugarri akustikoen ikerlanak emandako emaitzak plazaratu dituzte egunotan. Akustika ikertaldeak txistuaren soinuan zer aldagaik eragiten duten eta nola eragiten […]

Uxue Razkin Asteon zientzia begi-bistan astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluen bilduma da. Zientzia Kaiera blogaren igandeetako gehigarria. Arkeologia El Molí del Salt aztarnategian (Tarragona) indusketak egin ostean, arte higigarriko pieza bat topatu dute. Goi Paleolitokoa da hori […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Nola sortzen da hizkuntza? Zelan ikasten dugu hitz egiten umetan? Hizkuntzalaritza ebolutiboaren mundu liluragarrian barneratzen gaitu Pablo Bernabéuk: Language evolution: The origin. Zarata gauza desatsegina […]

Zientzialari 41 – Estibaliz Capetillo from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Galdera ugari ditugu Alzheimerren gaixotasunari buruz: posible al da gaixotasun hau pairatuko dugun ala ez aurreikustea? Badago tratatzeko modurik? Zeintzuk dira faktore babesleak bere aurrean? Estibaliz Capetillo Ikerbasque ikertzailea […]

Amaia Portugal Ezin da burmuin bat gizon batena edo emakume batena den asmatu, soilik haren ezaugarri anatomikoak aztertuta. Hala ondorioztatu du nazioarteko ikerketa talde batek, 1.400 garunen eskanerrak behatu eta gero. Gizonek eta emakumeek badituzte desberdintasun fisikoak, eta batzuk oso […]

Hurrengo ekitaldiak

Bilbo Zientzia Plaza 2025

Aurten ere, Bilbo zientzia-dibulgazioaren hiriburu bilakatuko da irailean.17tik 30era, zientzia protagonista izango duten hitzaldiekin, erakusketekin, tailerrekin eta ikuskizunekin itzuliko baita Bilbo Zientzia Plaza (BZP). Zortzigarren edizio honetako plater nagusia Naukas Bilbao izango da, aurten bere 15. urteurrena ospatuko duena eta Euskalduna Bilbao zientziaz eta umorez beteko duena irailaren 19an eta…

2025ko irailaren 17a — 2025ko irailaren 30a

Bidebarrieta Kulturgunea, Bizkaia Aretoa - EHU eta Euskalduna Bilbao

Bilbo

Osasun sistemikoa gizakiaren potentzial biologikoa garatzeko oinarri gisa

Zerk bihurtzen du aparta kirolari bat? Zeintzuk dira eliteko atletek konpartitzen dituzten ezaugarri fisiologikoak eta metabolikoak, esate baterako Everest oxigenorik gabe eta sei egunen buruan bi aldiz igo zuen Kilian Jornet mendi-lasterkari bikainarenak? Jesús Álvarez-Herms fisiologoak Jorneten ibilbidearen erronkarik gogorrenetakoentzat elikadura programak diseinatu ditu. Garaipenak eta errekorrak lortu ditu atleta…

2025ko irailaren 17a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Naukas Bilbaoaren 15. urteurrena

Beste urtebetez -hamabost, dagoeneko-, irailean itzuliko da Bizkaiko hiriburura Estatu espainolean egiten den dibulgazio zientifikoko ikuskizunik handiena, Naukas Bilbao. Bere formula paregabearekin itzuliko da, zientziaren ezagutza era samur eta askean zabaltzeko eta gerturatzeko helburuarekin. Naukas dibulgazio zientifikoko plataformak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak elkarlanean antolatutako ekimenak Euskal Herriko eta Estatuko…

2025ko irailaren 19a

Euskalduna Bilbao

Bilbo

Fernando G. Baptista. Infografia zientifikoaren esploratzailea

Infografia ezinbesteko tresna da zientziaren komunikazioan. Informazio konplexua ulergarri egin dezake eta hori lortzeko hainbat elementu erabil ditzake: ilustrazioak, diagramak, mapak edo grafikoak, betiere era ulergarri batean baina zehaztasunari uko egin gabe. Arrazoi honengatik, ilustratzaile zientifikoaren lana funtsezkoa da begiratu batean ikusezinak diren prozesuak ulertzeko eta zientzia modu argi, bisual…

2025ko irailaren 20a — 2025ko irailaren 30a

Bizkaia Aretoa-EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo