Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

Zenbaki poligonalak

#KZJaia, Dibulgazioa

didaktika kzjaia matematika

Lizarraldea Institutuko 2. DBHko ikasleak Lizarraldeko DBHko Matematika sakontzen ikasgaia ematen dugun bigarren mailako ikasleek, aurten beste gauzen artean, segidak landu ditugu. Segida batzuk ulertzea ez zitzaigun batere zaila egin, beste kasu batzuetan ordea, irakaslearen laguntza beharrezkoa izan genuen. Hala […]

#KZJaia: 2. Laburpena

#KZJaia, Dibulgazioa

kzjaia

Aurreko Urtarrilaren 7an abiatu zen #KulturaZientifikoa 1. Jaialdia (#KZJaia). Gaurkoan, Jaialdian bildutako ekarpenen bigarren laburpena eginen dugu, 2014-01-20tik 2014-02-02ra bitartean. Gogoan izanen duzuen moduan, lehenengo laburpenean 16 ekarpen bildu genituen, hidrogenotik sufrera zihoazenak, alegia (H-S). Bigarren laburpen honetan, ekarpen gehiago […]

Bikiak zenbaki lehenen familian

#KZJaia, Dibulgazioa

kzjaia matematika zientzia

Javier Duoandikoetxea “Hasieran zenbakia zen eta zenbakia matematika egin zen”. Matematikaren historia baterako aurreneko hitzak izan daitezke hauek. Mende asko joan diren arren eta matematikak garapen eta aldaketa izugarria jaso duen arren, zenbakia da oraindik ere matematikaren oinarrizko tresna. Tresna […]

Kandelaria

#KZJaia, Dibulgazioa

biologia kzjaia

Juan Ignacio Pérez “Kandelario egunean eguzkia ikusi baino, otsoa ardi tartean ikusi nahiago” (9751. atsotitza Gotzon Garateren bilduman) Gaur, otsailaren 2, Kandelaria eguna da; Hartzaren eguna Europan, eta Marmotarena Ameriketako Estatu Batuetako ekialdeko kostaldeko zenbait herritan. Gaztelaniazko esaera zaharrak hartzari […]

Indar eremuak edonon!

#KZJaia, Dibulgazioa

fisika kzjaia

Gorka Azkune XIX. mendean Michael Faraday eta James Clerk Maxwell fisikarien lanetan indar-eremuen kontzeptua agertu zen lehenbizikoz. Indar-eremuen kontzeptua, garai haietan aurkitzen ari ziren fenomeno elektromagnetikoak behar bezala azaltzeko jaio zen, baina urteen poderioz fisikaren alor askotara hedatu da. Betiko […]

Kromosomaren X askatzen

Dibulgazioa, Mugaldea

biologia

Antonio Martínez Ron Aurrean duzun hau, aurtengo zientzi argazki onenetakoa da. Arratoi eme berberaren ezker eta eskuin erretinak ikusten dira bertan. Kolorei jarraiki, ikus daiteke aitaren X kromosoa non adierazi den (berdez), eta amaren X kromosoma non adierazi den (gorriz) […]

Abiadura handia lebitazio magnetikoaren eskutik

#KZJaia, Dibulgazioa

kzjaia teknologia

Josu Jugo Magnetismoa indar misteriotsu baten iturria izan da historian zehar, ezaguna antzinako greziarrek hari batzuk burdina erakartzen zutela ikus zutenetik. Halere, lehengo erabilpen praktikoa Txinan agertu zen, iparrorratza sortu zutenean XII. mendean. Magnetismo eta elektrizitatea erabat uztartuta zeudela eta […]

Giza zakilaren itxura ez da zoriaren ondorio

#KZJaia, Dibulgazioa

kzjaia

Ana Galagarra Aiestaran Ar adina zakil edo gehiago daude (espezie batzuk zakil bat baino gehiago baitute), eta, beraz, zaila da bat nabarmentzea. Hala ere, aditu asko bat datoz giza zakila berezitzat jotzean. Hurbileko ahaideekin alderatuta, giza zakila, handia izateaz gain […]

Eredu dinamikoak matematikaren irakaskuntzan

#KZJaia, Dibulgazioa

hezkuntza kzjaia matematika

Aitzol Lasa Oyarbide Matematikak giza jardueraren parte dira, eta, giza jarduera ororen modura, esanahia hartzen dute ereduak eraikitzerakoan eta problemen ebazpenerako testuinguruetan. Horrez gainera, problema matematiko horiek ebazterako orduan, tartean dauden ezagutza matematikoak dimentsio anitzekoak dira eta pertsonaren jarduera konplexua […]

Armiarma-sareen eroankortasun termikoa ez bide da hain garaia

EHUko ikerketa

Aski ezaguna da armiarma-sareen erresistentzia eta elastikotasuna oso handiak direla; horrez gain, ordea, eroale termiko bikaina ere badela adierazi zuten Iowako Estatu Unibertsitateko zientzialariek 2012an. Nephila clavipes armiarmaren zetaren difusibitate termikoa metal onenena bezain altua zela neurtu zuten: 70 mm2 […]